Để điều trị toàn diện cho trẻ bị khe hở môi vòm, cần một nhóm các chuyên gia y tế phối hợp chặt chẽ với nhau. Quá trình điều trị không diễn ra trong một thời điểm mà được chia thành nhiều giai đoạn, phù hợp với sự phát triển của trẻ. Trong đó, ghép xương hàm trên là một bước quan trọng, thường được thực hiện ở giai đoạn trẻ bắt đầu thay răng sữa. Việc phối hợp giữa bác sĩ chỉnh nha và bác sĩ tạo hình đóng vai trò then chốt để đảm bảo quá trình ghép xương diễn ra thuận lợi và đạt hiệu quả tối ưu.
1. Vai trò của việc ghép xương hàm trên ở trẻ khe hở môi vòm
Nhiều phụ huynh băn khoăn: “Tại sao con đã được phẫu thuật vá môi rồi nhưng vẫn cần ghép xương hàm trên?”
Trong thực tế, dù sau khi phẫu thuật điều trị khe hở môi vòm đã cho nhiều kết quả khả quan nhưng ở giai đoạn phẫu thuật môi vòm chỉ đáp ứng yêu cầu đóng kín khe hở bằng tổ chức mềm. Có thể trẻ vẫn còn một khe hở tại cung răng và xương hàm trên. Để điều trị tình trạng này, trẻ cần được ghép xương hàm trên.
Ở trẻ có khe hở xương hàm trên, việc ghép xương giúp tạo tổ chức xương cần thiết cho răng trưởng thành mọc lên và ổn định sau này, đảm bảo sự liên tục của xương hàm trên. Đồng thời, nó làm vững nền chân cánh mũi bên khe hở, cải thiện thẩm mỹ mũi. Với khe hở hai bên, ghép xương còn giúp cố định mấu tiền hàm – phần xương trung tâm phía trước hàm trên.
2. Ghép xương hàm trên được thực hiện như thế nào?
Phẫu thuật ghép xương hàm trên thường được thực hiện ở giai đoạn trẻ từ 7 tuổi đến 11 tuổi. Thời điểm chính xác thực hiện việc này cần được theo dõi dựa trên việc thăm khám và theo dõi phim chụp đánh giá của trẻ.
Việc ghép xương được thực hiện với các bước:
– Lấy xương ghép: Thông thường, xương được lấy từ chính cơ thể của trẻ, như xương cánh chậu.
– Đưa xương vào khe hở: Bác sĩ tạo hình sẽ ghép phần xương này vào vùng khe hở để tái tạo xương hàm trên.
Xem thêm: Phẫu thuật điều trị ghép xương hàm trên
Ưu điểm của việc sử dụng xương tự thân:
– Tỷ lệ lành xương cao
– Giảm nguy cơ đào thải
– Hạn chế biến chứng như nhiễm trùng, viêm xương
3. Vì sao cần sự phối hợp giữa bác sĩ chỉnh nha và bác sĩ tạo hình trong điều trị khe hở xương hàm trên?
Nhiều trẻ bị khe hở xương hàm trên không chỉ có khe hở đơn thuần mà còn gặp các vấn đề đi kèm như:
– Thiểu sản xương hàm trên: hàm trên nhỏ và tụt ra sau
– Khớp cắn ngược loại III: hàm dưới đưa ra trước
– Hẹp cung hàm, lệch khớp cắn
– Răng mọc sai lệch, trong khe hở
– Lỗ thông vòm miệng
Việc chỉ ghép xương đơn thuần không đủ để giải quyết tất cả các vấn đề trên. Khi đó, sự kết hợp điều trị giữa bác sĩ chỉnh nha và bác sĩ tạo hình là rất cần thiết để đảm bảo hiệu quả điều trị toàn diện và lâu dài cho trẻ.
Ví dụ, sau ghép xương mà hàm không được chỉnh nha dẫn tớ xương hàm trên vẫn hẹp, lệch khớp cắn thì hoạt động ăn nhai cũng khó khăn.
Hoặc sau ghép xương có hoạt động chỉnh nha nhưng thời điểm thực hiện muộn thì hoạt động chỉnh nha như nong hàm cũng gặp khó khăn hoặc phần xương ghép sẽ bị tiêu đi một phần do không có tác đông chân răng tại ổ ghép.
Hay trong một số trường hợp, hoạt động chỉnh nha trước ghép xương sẽ giúp việc ghép xương hàm trên trở nên dễ dạng hơn.
Vì vậy, để tối ưu hóa việc điều trị, cần có hội chẩn giữa Bác sĩ chỉnh nha và Bác sĩ tạo hình để lựa chọn thời điểm can thiệp, phương pháp can thiệp phù hợp. Bác sĩ ví von hoạt động phối hợp này giống như một bản nhạc: các hoạt động nhịp nhàng, có trước, có sau thì mới đạt được hiểu quả tốt nhất cho trẻ.
4. Lời kết
Điều trị khe hở xương hàm trên không chỉ đơn thuần là một cuộc phẫu thuật. Đó là cả một quá trình phối hợp giữa nhiều chuyên khoa, trong đó sự hợp tác chặt chẽ giữa bác sĩ chỉnh nha và bác sĩ tạo hình đóng vai trò cốt lõi.
Phụ huynh nên chủ động đưa trẻ đến các trung tâm có đội ngũ chuyên gia đa chuyên ngành để được tư vấn và xây dựng kế hoạch điều trị hiệu quả cho trẻ.
